Separacja małżeńska

Intercyza Gdańsk – notarialne uregulowanie kwestii majątkowych

Umowa majątkowa małżeńska, często zwana intercyzą, sporządzona przez notariusza dla klientów z Gdańska jak i całego Trójmiasta to dokument, który pozwala małżonkom na uregulowanie kwestii majątkowych. Intercyza jest szczególnie przydatnym instrumentem prawnym, gdy para myśli o rozstaniu tudzież w sytuacji, kiedy jeden z małżonków myśli o prowadzeniu działalności gospodarczej. Często małżonkowie pozostający w separacji faktycznej decydują się na ustanowienie w ich związku małżeńskim rozdzielności majątkowej, podpisując intercyzę. Zawarcie takiej umowy powoduje, że każdy z małżonków zarządza i rozporządza swoim majątkiem niezależnie, co może znacząco uprościć zarówno proces separacji, jak i ewentualne przyszłe rozliczenia.

Notariusz, jako osoba zaufania publicznego, zapewnia prawidłowość oraz bezpieczeństwo obrotu prawnego, co jest szczególnie istotne w kontekście zawierania umów majątkowych małżeńskich, takich jak intercyza.

Czynności notarialne związane z przygotowaniem intercyzy obejmują przede wszystkim dokonanie szczegółowego wywiadu z klientami w celu zrozumienia ich sytuacji i oczekiwań, a następnie sporządzenie dokumentu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Notariusz informuje strony o konsekwencjach prawnych ich decyzji, gwarantując, że umowa jest jasna, zrozumiała i odpowiada ich potrzebom. Notariusz Gdańsk dba o to, by wszystkie ustalenia były zgodne z obowiązującym prawem i chroniły interesy obu stron, zapewniając tym samym bezpieczeństwo prawne podjętych decyzji.

Intercyza u notariusza — co to jest, na czym polega i jakie są jej koszty?

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Jeśli małżonkowie chcą po ślubie samodzielnie zarządzać swoim majątkiem, to powinni zawrzeć umowę majątkową małżeńską, zwaną potocznie intercyzą.

Małżonkowie mogą wprowadzić w swoim związku małżeńskim:

  • rozdzielność majątkową,
  • ograniczoną wspólność ustawową,
  • rozszerzoną wspólność majątkową,
  • rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków

Na czym polega umowa majątkowa małżeńska, czyli intercyza?

Zadaniem umowy majątkowej małżeńskiej jest regulowanie stosunków majątkowych między małżonkami w sposób odmienny, niż przewiduje to ustawa. W Polsce w momencie zawarcia małżeństwa między małżonkami automatycznie powstaje wspólność majątkowa nazywana także wspólnością ustawową. Obejmuje ona wszystkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez małżonków. Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym do majątku wspólnego należą w szczególności:

1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a subkonto w ramach konta ubezpieczonego ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, 321, 568, 695 i 875);

5) środki zgromadzone na koncie OIPE w rozumieniu art. 2 pkt 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1238 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE; Dz. Urz. UE L 198 z 25.07.2019, str. 1) oraz na subkoncie OIPE w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym (Dz. U. poz.1843) każdego z małżonków.

Z kolei do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb, lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Rodzaje intercyzy

Polskie prawo wyróżnia kilka rodzajów intercyzy. Poniżej znajdziesz opis każdej z możliwości.

Intercyza wprowadzająca pełną rozdzielność majątkową

Po podpisaniu dokumentu każdy z małżonków zarządza swoim majątkiem samodzielnie. W przypadku całkowitej rozdzielności majątkowej małżonkowie nie mogą skorzystać ze wspólnego rozliczenia podatku dochodowego.

Intercyza rozszerzająca wspólność ustawową

Za pomocą tego rodzaju intercyzy małżonkowie mogą włączyć do wspólnego majątku niektóre przedmioty, które zawierają się w majątku osobistym któregoś z nich. Warto jednak wspomnieć, że nie wszystkie przedmioty mogą być włączone do wspólności majątkowej.

Wspólności majątkowej nie można rozszerzyć na:

  • przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu dziedziczenia, darowizny lub zapisu,
  • prawa niezbywalne, które przysługują tylko jednej osobie,
  • środki uzyskane z odszkodowania lub zadośćuczynienia,
  • prawa majątkowe, które podlegają odrębnym przepisom lub wynikają ze wspólności łącznej.

Intercyza ograniczająca wspólność ustawową

Dokument może wyłączyć z majątku wspólnego małżonków niektóre składniki, które wejdą lub wchodzą w jego skład. Strony mogą postanowić na przykład, że wynagrodzenie z tytułu wykonywanej pracy będzie należało do majątku osobistego jednego z małżonków. Warto wspomnieć, że w przypadku wyłączenia ze wspólności majątkowej wszystkich składników mamy do czynienia z całkowitą rozdzielnością majątkową.

Intercyza z wyrównaniem dorobków

Ten rodzaj umowy małżeńskiej majątkowej podpisuje się w przypadku, gdy jeden z małżonków ma wysokie dochody, a druga strona chce zabezpieczyć się finansowo. Małżonek o mniejszym dorobku może żądać wyrównania przez przeniesienie praw lub zapłatę określonej kwoty.

Kiedy można sporządzić umowę majątkową małżeńską — intercyzę u notariusza?

Pary mogą zawrzeć intercyzę w dowolnym momencie. Większość osób decyduje się na ten krok przed zawarciem małżeństwa, a umowa majątkowa małżeńska – wywołuje skutki dopiero w momencie zawarcia związku małżeńskiego. Umowa ta jest wówczas nazywana potocznie intercyzą przedmałżeńską. Możliwe jest także podpisanie intercyzy u notariusza w trakcie trwania małżeństwa.

Jak zawrzeć intercyzę u notariusza?

Umowa majątkowa małżeńska musi mieć formę aktu notarialnego. Powinieneś wiedzieć, że intercyza zawarta w innej formie (np. sporządzona na piśmie z podpisami obu małżonków) jest nieważna i nie wywoła żadnych skutków prawnych. Aby podpisać intercyzę, musisz udać się do notariusza. Przyszli (lub obecni) małżonkowie muszą stawić się osobiście w kancelarii notarialnej. Każda ze stron musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych i nie może być ubezwłasnowolniona. Jeśli nie dojdzie do ślubu, to dokument intercyzy staje się nieważny, ponieważ umowa staje się skuteczna w momencie wstąpienia w związek małżeński. Wszystkie zmiany oraz uzupełnienie intercyzy również muszą być sporządzone w formie aktu notarialnego.

Co jest niezbędne do sporządzenia intercyzy?

  1. odpis skrócony aktu małżeństwa lub planowana data zawarcia związku małżeńskiego,
  2. dane osobowe obu osób: imiona, nazwiska, imiona rodziców, PESEL, miejsce zamieszkania, numer dowodu osobistego lub paszportu,
  3. informacja o zawartych wcześniej intercyzach.

Powinieneś wiedzieć, że po podpisaniu intercyzy możesz ją w każdym momencie zmienić lub rozwiązać. Konieczna będzie oczywiście wizyta obu małżonków u notariusza. Po rozwiązaniu intercyzy w trakcie trwania małżeństwa powstaje wspólność ustawowa.

Intercyza u notariusza krok po kroku

Wiesz już, na czym polega intercyza i jakie dokumenty będą niezbędne do jej sporządzenia. Teraz chcielibyśmy przybliżyć Ci ten proces bliżej.

Poniżej znajdziesz krótki opis wszystkich kroków związanych z podpisaniem intercyzy:

1. Wybór notariusza

W tym miejscu warto wspomnieć, że niektórzy notariusze pracują do późnych godzin popołudniowych lub w sobotę. Dzięki temu nawet najbardziej zapracowane osoby znajdą dla siebie dogodny termin.

2. Konsultacja z notariuszem

Notariusz omówi z Wami szczegóły intercyzy, określi także jej zakres i inne kwestie, które chcecie w niej zawrzeć.

3. Przygotowanie projektu dokumentu

Na podstawie Waszych ustaleń notariusz sporządzi projekt intercyzy. Zawarta intercyza musi być zgodna z prawem, dlatego notariusz jest niezbędny do jej sporządzenia. Jego zadaniem jest bowiem zapewnienie porządku prawnego i ważności różnych rodzajów dokumentów.

4. Podpisanie intercyzy

Notariusz odczyta treść intercyzy, a strony potwierdzą swoją wolę podpisem.

5. Przechowywanie intercyzy

Sporządzona intercyza będzie przechowywana w aktach notarialnych w kancelarii. To zapewnia ochronę dokumentu oraz dostępność w razie potrzeby. Obie strony otrzymują również wypis aktu notarialnego.

Ile kosztuje intercyza u notariusza?

Wielu klientów zastanawia się, jaki jest koszt intercyzy. Koszt umowy majątkowej małżeńskiej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej to 400 zł netto. Do tej kwoty należy doliczyć podatek VAT oraz opłaty za wypisy aktu notarialnego.

Intercyza u notariusza a dziedziczenie

Umowa małżeńska majątkowa nie ma wpływu na dziedziczenie i nie ogranicza prawa do dziedziczenia przez małżonka. Zatem jeśli chodzi o dziedziczenie zastosowanie znajdą ogólne regulacje dotyczące prawa spadkowego. Intercyza nie jest przeszkodą w dziedziczeniu po zmarłym małżonku.